باید بگوییم که دشمنهای اسلام، ممالکی که به اسلام سلطه پیدا کردند و به مسلمین، آنها مرد عمل بودند، نه حرف، و مسلمین در این، بعد از صدر اول، مرد حرف بودند نه عمل. خیلی خوب شعر می‌گفتند، خیلی خوب خطابه می‌خواندند، وقتی هم طرح مشکلات می‌شد، خیلی هم خوب طرح می‌کردند، اما از حدود گفتار خارج نمی‌شد؛ به عمل نمی‌رسید. اگر از حدود گفتار خارج می‌شد، نمی‌تواند انسان باورش بیاید که بیشتر از صد میلیون عرب در مقابل اسرائیل آن طور زبون باشند. و انسان نمی‌تواند باور کند که با داشتن همه چیز، و احتیاج غرب در بسیاری از امور به ممالک اسلامی، اینها همه تحت سلطه آنها باشند، با داشتن جمعیتهای زیاد و ذخایر زیاد، این نیست جز اینکه آن روحیه‌ای که در صدر اسلام بود و منشا غلبه شد، آن روحیه را ما از دست دادیم.