اثر عمل به علم در علما

اینکه در روایات ما هست که اهل جهنم متاذی «۱» می‌شوند از بوی عالِمی که به علمش عمل نکند، «۲» این برای چیست که عالِم وضعش این طور است؟ این برای این است که فرق است ما بین عالِم و غیر عالِم- از جهاتی فرق است. عالِم اگر خدای نخواسته منحرف شد، یک امت را ممکن است منحرف بکند. من خودم دیده‌ام این مطلب را که در بعضی از شهرستانهایی که در ایام تابستان ما می‌رفتیم، بعضی از شهرستانها را من‌ می‌دیدم که اینها بسیار مودب به آداب، جامعه آنجا مودب به آداب شرع هستند- مثل محلات که آن وقتها این جور بود- انسان وقتی ملاحظه می‌کرد می‌دید که عالِم خوبی آنجا بوده. چند تا ملّای متدین خوب اگر در یک جامعه‌ای، در یک شهری، چند نفر ملّای متوجه به دیانت، عاقل و عامل به علم خودش باشد، لازم نیست موعظه کند اصلًا، خود وجود او موعظه است. ما اشخاصی را دیدیم که خودِ وجودشان در انسان تاثیر می‌کرد. ملّاهایی یکوقتی در قم بود [ند] که خودِ وجودشان، اصلًا انسان وقتی نگاه می‌کرد به او- همان نگاه- موعظه بود. از آن طرف، ما الآن می‌بینیم که، تهران را من یک قدری اطلاع دارم؛ محلات مختلف تهران فرق دارد، یک گوشه می‌بینید که یک آدم منحرف آنجا معمم است یا امام جماعت شده است، یک طایفه‌ای را منحرف کرده است! این گندش چقدر است؟ همان گند است که اینجا به مشام می‌رسد. این گندی است که ما در دنیا تهیه می‌کنیم؛ نه یکی یک گندی را به ما اضافه بکنند؛ این گند خود ماست. هر چه در عالم آخرت واقع می‌شود، یک چیزی است که از اینجا ما تهیه کرده‌ایم و وارد می‌کنیم در عالم آخرت. به ما یک چیزی خارج از عملمان نمی‌دهند؛ اعمال ماست اینها.