حوزههای علمیه ایران، چه حوزههای علمیه قدیمی و چه دانشگاهها یک وضعی داشتند که با این جهش باید آن وضع را متحول کنند و تهیه قبلی نداشتند. ناگهان تکلیفهایی به دوش همه آمد و چون مهیا نبودند هیچ یک از قشرهای ملت، از این جهت بار سنگین بود، لکن مع ذلک، بحمد الله همت والای همه قشرهای ملت این بار سنگین را هم دارد به پیش میبرد، لکن کافی نیست این مقدار. حوزههای علمیه علوم شرعیه فعالیتهایشان در رژیمهای سابق و خصوصاً این پنجاه و چند سال اخیر بسیار محدود بود؛ هم برنامههای تحصیلیشان محدود بود، و هم فعالیتهای خارجیشان که آن در حد- تقریباً- صفر بود.