در هر صورت مسئله زوال حوزه در کار نیست؛ حوزه سر جایش باقی خواهد بود. و صرف نظر از جنبه‌های معنوی و الهی، اصولًا از نظر موازین طبیعی هم زوال حوزه‌های علمیه ممکن نیست؛ زیرا حوزه‌ها مورد توجه تمام مسلمین بخصوص شیعه می‌باشد و پشتوانه آن، ملتها هستند، و آنچه ملتها پشتیبان آن باشند دولتها نمی‌توانند با آن مبارزه کنند. دولتها زودگذرند و عمرشان کوتاه است. پشتوانه نجف، ملتهای بزرگند و از این جهت محفوظ خواهد بود. اکنون در حوزه‌های ما محصلین افغانی، پاکستانی، هندوستانی، عراقی، و دیگر ممالک عربی مشغول تحصیلند و این دولت که اصلًا نمی‌توان نام آن را دولت گذارد قدرت ندارد که در برابر ملتها ایستادگی کند و اگر با من و شما معارضه نماید، با ملتها نمی‌تواند معارضه کند.