شناسه مطلب صحیفه
عنوان:   
تاریخ:   
مکان:   
تهران، جماران
موضوع:   
انتقاد از نحوه چاپ اخبار در مطبوعات
حضار:   
مسئولان روزنامه‌های کیهان، اطلاعات و جمهوری اسلامی‌
شناسه ارجاع:   
جلد ۱۹ صحیفه امام خمینی (ره)، از صفحه ۳۶۱ تا صفحه ۳۶۳

بسم الله الرحمن الرحیم‌

وظیفه مطبوعات در تشویق افراد به فعالیت‌

البته، من نسبت به همه مسائل مربوط به مطبوعات نمی‌توانم نظر بدهم. الآن آنچه مربوط به مسائل آخر است، این است که رادیو- تلویزیون و مطبوعات مال عموم است- چنانچه شما هم همین اعتقاد را دارید که عموم بر آنها حق دارند- از این جهت، من به سهم خود خیال دارم که راجع به من کم باشد، مگر در مواقع حساسی که لازم است که آن هم باید از ما سوال شود که آیا مطلبی را باید نقل بکنند یا خیر. و الّا آنچه خوب است در رادیو- تلویزیون و مطبوعات باشد، آن است که برای کشور اثری داشته باشد. مثلًا اگر زارعی خوب زراعت کرد و زراعتش خوب بود، شما این شخص را به جای مقامات کشور در صفحه اول بگذارید و زیرش بنویسید این زارع چگونه بوده است، این منتشر بشود. و یا کارمندی خوب کار کرد، و یا اگر طبیبی عمل خوبی انجام داد، عکس او را در صفحه اول چاپ کنید و بنویسید که این عملش چطور بوده است. این باعث تشویق اطبا می‌شود و بیشتر دنبال کار می‌روند. یا مثلًا اگر کسی کشفی کرد، باید مفصل با عکس و مطلب باشد، یا اگر کسی سارقی را دستگیر نمود، و یا یک کشاورز و یا هنرمند و یا جراح، که متاسفانه نه اسمشان است و نه عکسشان، در حالی که اینها لایق‌اند تا در روزنامه‌ها مطرح شوند، خلاصه، باید اساس تشویق اشخاصی باشد [که‌] در این کشور فعالیت می‌کنند؛ اینها به این کشور حق دارند، به این روزنامه‌ها حق دارند، به رادیو- تلویزیون حق دارند، ولی ماها نسبت به آنها حقمان کم است. البته، آنچه من می‌گویم راجع به‌ خودم است، به دیگران هیچ کاری ندارم، آنها اختیارش با شما و با خود آنهاست. من میل ندارم رادیو هر وقت باز می‌شود اسم من باشد، مدت‌هاست که از این جهت متنفرم، این کار غلطی است، به اندازه متعارف نسبت به همه خوب است، زیادی‌اش مضر است، این به ضرر مطبوعات است و مطبوعات را سبک می‌کند. اشخاص، شخصیت‌هایشان با خودشان است، این طور نیست که اگر اسمشان زیاد یا کم مطرح گردد، شخصیتشان زیاد یا کم شود. در ایران هر کس معلوم است چه جوری است. بنا بر این، آنچه راجع به خودم می‌گویم این است که اگر قرار است عکس مرا بگذارید، به جای آن، عکس یک رعیت را بگذارید و زیرش بنویسید این رعیت چه کار مهمی کرده است.
مسئله دیگر، عمده این است که تکرار نباشد. به عقیده من این سه روزنامه با هم تفاهم کنند و مسائل را مختصرتر بنویسند، مفیدتر و کمتر بنویسند، طولانی و تکراری نباشد.
مردم وقتی می‌خوانند استفاده کنند، احساس کنند مطلبی است. اینکه بگویند من هر روز به کی، چی گفتم، این تکراری است. آخر هر روز من یک مسئله‌ای را می‌گویم، و هی تکرار می‌کنند که فلانی چه گفت. این چه فایده‌ای دارد. اما در هر گوشه کشور اگر اتفاقی افتاده باشد، این خبر است و اخبار را برای مردم گفتن مفید است.

طرح انتقادات سالم در مطبوعات، نه انتقامگیری‌

مسئله دیگر راجع به انتقاد، البته روزنامه‌ها باید مسائلی که پیش می‌آید را نظر کنند، یک وقت انتقاد است؛ یعنی انتقاد سالم است، این مفید است. یک وقت انتقام است، نه انتقاد، این نباید باشد، این با موازین جور در نمی‌آید. انسان چون با یکی خوب نیست، در مطبوعات او را بکوبد، کار درستی نیست. اما اگر کسی خلاف کرده است، باید او را نصیحت کرد، پرده دری نباشد، ولی انتقاد خوب است. باید در این امور خیلی ملاحظه بفرمایید تا مطبوعات مرکزی باشد برای استفاده عموم، و اینکه مردم بفهمند باید چه بکنند و باید چه بشود.

بیان اخبار مفید در مطبوعات‌

در مورد اخبار؛ اخبار روزنامه‌ها تکراری نباشد، آخر کی با کی ملاقات کرده، این چه‌ خبر مهمی است؟ این اصلًا قابل نیست بگوییم خبر، تا بگوییم مهم! اینکه بگویید من هر روز با کی ملاقات و به او چه گفتم، این تکراری است. آخر هر روز من یک مساله را می‌گویم، و هی تکرار می‌کنند که فلانی چه گفت، این چه فایده‌ای دارد؟ من راجع به خودم می‌گویم که عکس من مطلقاً در صفحه اول نباشد، همان طور که گفتم. گاهی لازم است که گفته شود، مثلًا فرض کنید بناست ریاست جمهوری معرفی شود، خوب، این مسئله مهمی است و یا مثلًا هیات دولت آمده است، خود این مسئله‌ای است، ولی هر چند وقت یک بار از این مسائل پیدا می‌شود. اما هر روز کی آمد این جا و من چی گفتم و چی شد و یا کی با کی ملاقات کرد، این چه اثر و فایده‌ای دارد؟
باید با اخبار مردم را تعلیم کرد و باید اخبار به صورتی باشد که مفید باشد، باید کاری شده باشد تا اخبار باشد. آن اشخاصی که در اطراف ایران زحمت می‌کشند، وقتی خبرشان را دادید تشویق می‌شوند. این طور نیست که همه للَّهِ کار کنند و چه بنویسید و چه ننویسید، فرقی نکند. ما مکلفیم تا افراد را در هر رشته تشویق کنیم تا امثالشان زیاد شود.
اگر مطلبی از این طبقه‌ها در روزنامه‌ها آمد، روزنامه‌ها آبروی خوبی پیدا می‌کنند.
روزنامه‌ها مال طبقه سوم است، مال طبقه اول نیست و این هم نیست که همه‌اش مال حکومت باشد و از چیزهای حکومتی بنویسید، این صحیح نیست. به نظر من روزنامه‌ها برای همه مردم است و همه مردم در آن حق دارند و می‌شود گفت که گاهی جای دیگران غصب می‌شود،- البته بدان معنای غصب نه! ولی نظیر آن- این عرض من است.
البته از آقایان هم تشکر می‌کنم که مشغول کار ارزنده‌ای هستند. و امیدوارم که موفق باشند و کارها را با شایستگی عمل کنند و اغراض را کنار بگذارند و روی مصالح مملکت صحبت کنند. یک وقت این است که انسان می‌بیند افرادی خلاف می‌کنند، به او تنبه می‌دهد، آن هم با ملایمت و بدون اینکه آبروریزی باشد. انتقاد صحیح از دولت مانع ندارد، ولی انتقام و تضعیف نباید باشد ان شاء الله!

سایت جامع امام خمینی رحمة الله علیه