فرهنگ جهاد و ایثار و شهادت در راه خدا و اسلام در مکتب اسلام تجلی عظیمی دارد و زندگی معصومین و یاران صدیق و وفادارشان در سطحی گسترده جلوهگر این فرهنگ است. فرهنگ جهاد در کربلا و در جنگهای دوران پیامبر اکرم(ص) و امام علی(ع) تجلی ویژه و پررنگتری داشت اما در زندگی سایر معصومین و پیروان حقیقیشان نیز متجلی گردیده است.
امام خمینی(ره) این فرهنگ را پس از قرنها احیا و تقویت نمودند. در جریان مبارزات ضدطاغوت به رهبری امام، فرهنگ ایثار و شهادت در سطحی گسترده تجلی یافت و پس از انقلاب نیز در عرصههای مختلف داخلی همچون مبارزه با ضدانقلاب تداوم پیدا کرد و در طول هشت سال دفاع مقدس به اوج رسید. روشنگریها و بیدارگریهای امام خمینی(ره) و حمایت و پشتیبانیهای بیوقفه و کم نظیرشان از جهاد و ایثار و شهادت و مجاهدان و شهدا و ایثارگران، عامل احیا و تقویت فرهنگ ایثار و شهادت در کشورمان بود.
سیدحسن نصرالله، دبیر کل جنبش مقاومت اسلامی لبنان درباره تاثیر امام خمینی بر احیای مقاومت در سطح جهان گفته بود: «اهتمام و توجه امام خمینی (رض) از همان آغاز به فلسطین و قدس بود و چالشهای جهانی باعث هیچ انحرافی در موضع ایشان نشد و مسئله فلسطین یک مسئله عقیدتی است و موضوع قابل سازش یا چشمپوشی نیست.... روزی خواهد آمد که اهمیت نقش ساختاری و اساسی امام خمینی(ره) در تمام تحولات بزرگی که در منطقه ما رخ داده است و در انقلابهای اخیر هر چند پس از چندین دهه شکل گرفت، آشکارتر خواهد شد... امام خمینی(ره)، همواره منادی وحدت و همبستگی میان همه مسلمانان و مستضعفان بود... چالشهای جهانی هیچ تغییری در موضع امام خمینی(ره) ایجاد نکرد.» (سخنرانی سیدحسن نصرالله در بیست و دومین سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) در تالار اونیسکو بیروت.)
رهنمودهای حضرت امام در دیدار با رزمندگان در دوران دفاع مقدس بسیار برانگیزاننده، شورآفرین و شعلهورکننده روحیه جهاد و دفاع و ایثار و شهادت در رزمندگان بود. از جمله:
«من به این چهرههای نورانی و بشّاش شما، و به این گریههای شوق شما حسرت میبرم. من احساس حقارت میکنم. من وقتی با این چهرهها مواجه میشوم. و این قلبهائی که به واسطه توجه به خدای تبارک و تعالی این طور در چهرهها اثر گذاشته است، احساس حقارت میکنم. من غیر از دعا که بدرقه شما کنم چیزی ندارم که به شما بکنم. من چطور به این احساسات خداگونه و به این توجهاتی که شما به خدای تبارک و تعالی دارید، و به این عزم راسخ شما و این شجاعت بینظیر شما، چطور من میتوانم از شما ستایش کنم؟» (صحیفه امام، جلد13، صفحه: 391.)
و نیز فرمودند: «امروز ما مفتخر هستیم به تودههای عظیم متعهد به اسلام عزیز و جوانان غیرتمند و رزمنده که از اول انقلاب شجاعانه قیام کردهاند و ندای حق را اجابت کردند و گروه کثیری از آنان به لقاء الله که آمالشان بود، رسیده، و گروه عزیز دیگر که سلامت خود یا اعضای گرانقدر خود را در راه اسلام و هدف از دست دادهاند و با چهرههای بشاش و نورانی با آنان مواجه هستیم. و نیز مفتخریم که مادران دلیری که عزیز از دست دادهاند و پدران عزیزی که جوانانشان شهید شدهاند آن چنان با ما برخورد میکنند که گویی عروسی عزیزان و جوانانشان را جشن میگیرند. و این جانب هر وقت با این عزیزان معظم برخورد میکنم یا وصیتنامه انسانساز شهیدی را میبینم احساس حقارت و زبونی میکنم.»( صحیفه امام، جلد16، صفحه: 27.)
پس از پیشرویهای سریع عراق در آغاز جنگ، امام خمینی بارها مردم را به دفاع دعوت کردند که متعاقب آن سیل نیروهای داوطلب مردمی به جبهههای جنگ سرازیر شد و به این ترتیب در کنار سپاه و ارتش، نیروهای بسیجی نیز در سطحی گسترده وارد میدانهای نبرد شدند و این عاملی بود که دشمن پیشبینی آن را نکرده بود و ضربات جبرانناپذیری به خاطر آن متحمل شد.
قبول قطعنامه؛ آغاز جنگی دیگر
در اواخر جنگ حامیان خارجیِ عراق که از انواع و اقسامِ کمکهای مالی و جنگافزاریشان بهرهای نبرده بودند و شاهدِ ناکامیهای مکرر حزب بعث در جبهههای مختلف بودند خودشان وارد جنگ شدند و اقدامات ددمنشانه و فاجعه باری را انجام دادند. به عنوان نمونه آمریکاییها به همراه برخی کشورهای دیگر در چندین نوبت سکوهای نفتی ایران در خلیج فارس را در حمایت از عراق بمباران کردند اما ماجرا به همین جا ختم نشد و دخالتهای فرامنطقهای در جنگ وحشیانهتر شد و شیطان بزرگ دست به جنایتی شرمآور زد که روی بشریت را سیاه کرد و کارنامه جنایتهایِ آمریکا را ننگینتر و خونینتر نمود. در این جنایتِ هولناک هواپیمایِ ایرباس مسافربری ایران بر فراز خلیجفارس بوسیله ناو جنگی آمریکا در تیرماه 67 سرنگون شد و حدود سیصد مسافر بیگناه و غیرنظامی آن به شهادت رسیدند.
به این ترتیب جمهوری اسلامی به تنهایی در جنگی قرار گرفته بود که عراق و حامیانش به هیچگونه اصولی پایبند نبوده و برای رسیدن به مقاصد پلیدشان از هیچ کوششی حتی اگر ناجوانمردانه و غیرانسانی و برخلاف موازین بینالمللی هم باشد فروگذار نمیکردند. تجزیه وتحلیل این اوضاع باعث شد تا امام خمینی در پیامی در بیست و نهم تیر 67 قبول قطعنامه 598 را اعلام نمایند. ( رجوع کنید به: صحیفه امام،جلد21، صفحات: 92 تا 100)
پیامی که امامخمینی به مناسبتِ پذیرش قطعنامه 598 صادر نمودند نیز یکی دیگر از شاهکارهایِ رهبریِ ایشان بود. امام خمینی در این پیام هم از زحمات رزمندگان تقدیر نمودند، هم شرایط و تلخی قبول قطعنامه را تشریح کردند، هم شبهاتِ مربوط به پایان جنگ را پاسخ فرمودند و هم راه آینده را ترسیم نمودند؛ به عبارت دیگر در این پیام کارنامه جنگ تحمیلی و دورنمای آینده آن با ظرافت و آینده نگری خاصی تبیین گردیده است. به عنوان نمونه در این پیام در مورد راه آینده انقلاب آمده است:
«من در میان شما باشم و یا نباشم به همه شما وصیت و سفارش میکنم که نگذارید انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان بیفتد. نگذارید پیشکسوتانِ شهادت و خون در پیچ و خم زندگی روزمره خود به فراموشی سپرده شوند.»( صحیفه امام، جلد21، صفحه: 93)
همچنین امام خمینی در این پیام بر پایان نیافتن رویارویی جمهوری اسلامی با استکبار جهانی تاکید نمودهاند:
«فرزندان انقلابیام، ای کسانی که لحظهای حاضر نیستید که از غرور مقدستان دست بردارید، شما بدانید که لحظه لحظه عمر من در راه عشق مقدس خدمت به شما میگذرد.میدانم که به شما سخت میگذرد؛ ولی مگر به پدر پیر شما سخت نمیگذرد؟ میدانم که شهادت شیرینتر از عسل در پیش شماست؛ مگر برای این خادمتان اینگونه نیست؟ ولی تحمل کنید که خدا با صابران است. بغض و کینه انقلابیتان را در سینهها نگه دارید؛ با غضب و خشم بر دشمنانتان بنگرید؛ و بدانید که پیروزی از آن شماست.»( صحیفه امام، جلد21، صفحات: 95 و 96)
و آغاز جنگ دیگری را خبر دادند:« امروز جنگ حق و باطل، جنگ فقر و غنا، جنگ استضعاف و استکبار، و جنگ پابرهنهها و مرفهین بیدرد شروع شده است.»(صحیفه امام خمینی جلد۲۱، صفحه ۸۵)
ما پیروز شدیم
جنگ تحمیلی علیرغم خسارتهای گستردهاش پیروزیهای عظیمی نیز به همراه داشت.
در یکی از پیامهای امام خمینی(ره) پس از پایان جنگ تحمیلی در این خصوص آمده است:
«هر روز ما در جنگ برکتی داشتهایم که در همه صحنهها از آن بهره جستهایم. ما انقلابمان را در جنگ به جهان صادر نمودهایم، ما مظلومیت خویش و ستم متجاوزان را در جنگ ثابت نمودهایم، ما در جنگ، پرده از چهره تزویر جهانخواران کنار زدیم، ما در جنگ، دوستان و دشمنانمان را شناختهایم، ما در جنگ به این نتیجه رسیدهایم که باید روی پای خودمان بایستیم، ما در جنگ ابهت دو ابرقدرت شرق و غرب را شکستیم، ما در جنگ ریشههای انقلاب پربار اسلامیمان را محکم کردیم، ما در جنگ حس برادری و وطندوستی را در نهاد یکایک مردمان بارور کردیم، ما در جنگ به مردم جهان و خصوصاً مردم منطقه نشان دادیم که علیه تمامی قدرتها و ابرقدرتها سالیان سال میتوان مبارزه کرد، جنگ ما کمک به افغانستان را به دنبال داشت، جنگ ما فتح فلسطین را به دنبال خواهد داشت، جنگ ما موجب شد که تمامی سردمداران نظامهای فاسد در مقابل اسلام احساس ذلت کنند، جنگ ما بیداری پاکستان و هندوستان را به دنبال داشت، تنها در جنگ بود که صنایع نظامی ما از رشد آنچنانی برخوردار شد و از همه اینها مهمتر استمرار روح اسلام انقلابی در پرتو جنگ تحقق یافت.همه اینها از برکت خونهای پاک شهدای عزیز هشت سال نبرد بود، همه اینها از تلاش مادران و پدران و مردم عزیز ایران در ده سال مبارزه با آمریکا و غرب و شوروی و شرق نشات گرفت. جنگ ما جنگ حق و باطل بود و تمام شدنی نیست، جنگ ما جنگ فقر و غنا بود، جنگ ما جنگ ایمان و رذالت بود و این جنگ از آدم تا ختم زندگی وجود دارد. چه کوته نظرند آنهایی که خیال میکنند چون ما در جبهه به آرمان نهایی نرسیدهایم، پس شهادت و رشادت و ایثار و از خودگذشتگی و صلابت بیفایده است! در حالی که صدای اسلامخواهی آفریقا از جنگ هشت ساله ماست، علاقه به اسلامشناسی مردم در آمریکا و اروپا و آسیا و آفریقا یعنی در کل جهان از جنگ هشت ساله ماست...»
(صحیفه امام، جلد21، صفحه: 284)
منبع: کیهان