بچه‌هايى كه از دامن مادر جدا شده‌اند و در پرورشگاهها رفتند اينها چون پيش اجنبى هستند و محبت مادر نديده‌اند، عقده پيدا مى‌كنند. اين عقده‌ها منشأ همه مفاسدى است، يا اكثر مفاسدى است، كه در بشر حاصل مى‌شود. اين جنگهايى كه پيدا مى‌شود از عقده‌هايى است كه در قلوب اين خونخوارها هست. اين دزديها، اين خيانتها، اينها اكثراً از عقده‌هايى است كه در انسان هست. بچه‌هاى شما را اگر از شما جدا كردند، به واسطه نداشتن محبت مادر، عقده پيدا مى‌كنند؛ به فساد كشيده مى‌شوند. مأمورند اينها، مأمور بودند اين دستگاه به اينكه بچه‌هاى ما را به فساد بكشند؛ از آن اول نگذارند در يك دامن محبت بزرگ بشود، تربيت بشود تا عقده پيدا بشود. بعد هم زيردست معلمهايى كه خودشان تعيين كردند، و بعد هم در دانشگاهى كه خودشان تأسيس كردند، از اين پايين تا آن بالا فساد؛ «اخراج من النور الى الظلمات»، نگذاشتنِ اينكه يك تربيت انسانى پيدا بشود.