شناسه مطلب صحیفه
نمایش نسخه چاپی

سخنرانی در جمع کارکنان مجله عروه الوثقی (رسالت و نقش نشریات در جامعه)

تهران، حسینیّه جماران
رسالت و نقش نشریات در جامعه
نویسندگان و کارکنان مجله عروه الوثقی (نشریه دانش‌آموزان حزب جمهوری اسلامی) و اعضای هیات تحریریه‌
جلد ۱۴ صحیفه امام خمینی (ره)، از صفحه ۳۸۳ تا صفحه ۳۸۵

بسم الله الرحمن الرحیم‌

لزوم مراعات مصالح در نشریات‌

در باب نشریات، خودتان می‌دانید که نقش نشریات در هر کشوری از همه چیزها بالاتر است. روزنامه‌ها و مجلات می‌توانند یک کشوری را رشد بدهند و هدایت بدهند به راهی که صلاح کشور است و می‌توانند که به عکس عمل بکنند. مع الاسف، در ایرانِ آن زمان، بی‌استثنا، نشریات و نوشته‌ها غیر اسلامی بود. آنان برای برنامه‌ای که انحراف جوانان بود، به هر راهی تمسک کردند؛ از جمله به نشریات. مجلات آن روز جوانان را به فساد می‌کشاند. و پس از آنکه آنها رفتند و نشریات این طرف شروع شد، بسیاریشان انحرافات آن طوری اگر نداشتند، لیکن انحرافات جور دیگری داشتند؛ یعنی، اگر دیدند که نمی‌شود مجلات را با آن روش سابق انتشار دهند، مقالاتی جانشین آنها کردند که در راهی است که راه قدرتهای بزرگ است.
ابتدای انقلاب، که درها به روی همه اشرار باز بود، آنها از آزادی سوء استفاده کردند؛ شروع کردند به کارهایی که شما خودتان بهتر می‌دانید. یک وقت متوجه شدند به اینکه مجلات یک بابی هستند که باب تاخت و تاز به یکدیگر و این به او اشکال کردن، نه اشکال سالم، بلکه انتقام! و این برای کشوری که می‌خواهد جمهوری اسلامی باشد مقتضی نبوده و نیست. مجلات و روزنامه‌ها باید در محیطی اسلامی و با جهت اسلامی باشند؛ باید مطالب نشریات رو به انتقاد سالم و مصلحت‌اندیشی و هدایت باشد. گاهی‌ ممکن است یک انتقادی از باب اینکه با سلامت نفس نوشته نشده است، باعث بدتر شدن وضع شده باشد. انتقادی وضع را آرامش می‌دهد که از روی مصالح باشد و نویسنده توجه به این داشته باشد که مسئولیت الهی دارد و پیش خدا مسئول است. کسی که قلم به دست می‌گیرد بداند که مورد سوال قرار می‌گیرد که اینکه نوشتی چه بود. انسان از خودش همیشه غافل است، نمی‌تواند ادراک کند که چه کاره است. ممکن است چهل پنجاه سال یکی فکر کند که برای خدا کار می‌کند و آن که به او القا می‌کند شیطان باشد.
مجله [در آوردن‌] مسئولیتی بزرگ دارد؛ هم پیش خدای تبارک و تعالی، هم پیش مردم. ممکن است اینها مملکتی را به تباهی بکشانند، اگر کوشش نکنند در اینکه اصلاح کنند. و اگر آن که می‌نویسد از روی صلاحدید و مبانی غیر نفسانی و رسوا نکردن مسلمان و این طور مسائل باشد، مجله‌ها مفید خواهند بود و مردم رو به تباهی نمی‌روند.

وظیفه نویسندگان در اصلاح اخلاق جامعه‌

من نمی‌رسم که همه مجلات را بخوانم، اما گاهی می‌بینم که بعضیها انحراف دارند. خود آنها که مدعی هستند که ما در راه اسلام قدم برمی‌داریم، باید بدانند که این قلمها بسیاریشان با اسم اسلام است و نه برای اسلام. این عهد بزرگی است به دوش شما؛ مسئولیتی بزرگ است. و بدانید که یک روز از باب این مسئولیت سوال خواهد شد و آن وقت چیزی پنهان نخواهد ماند، دل شما علیه شما شهادت می‌دهد، دست شما علیه شما شهادت می‌دهد، خود اعضا بر ضد انسان، اگر خلاف کرده باشد، شهادت می‌دهند.
خصوصاً شما که نشریه‌ای برای جوانها منتشر می‌کنید، باید بدانید که اگر دو هزار مجله چاپ کنید لا اقل، پنج هزار نفر این مجله را می‌خوانند ویک عده کثیری آن را مطالعه می‌کنند. اگر تیراژ روزنامه‌ای دویست هزار باشد، پانصد هزار نفر آن را مطالعه می‌کنند؛ اگر انحراف باشد، پانصد هزار نفر را منحرف می‌کند. و این مسئولیت کوچکی نیست. این غیر از معصیتی است که در خانه است؛ آن هم معصیت است، اما نه به بزرگی این. هر چه تیراژ شما بیشتر باشد، باید بیشتر توجه به اصلاح آن بکنید. آنها که می‌گویند [برای‌] تیراژ بیشتر، توجه بیشتر مردم، هر چه می‌خواهیم می‌نویسیم، اشتباه می‌کنند. آنها مسئولیت بیشتر دارند. همان طوری که مردمی که در کوچه و محلات و کارخانه و صحرا مشغول فعالیت‌اند مردم سالمی هستند، نویسنده‌ها باید فکر کنند که این جمعیت این محیط را به وجود آورده و ما در پناه این جمعیتهای میلیونی منشور درست کرده‌ایم.
در زمان سابق، شما یک سطر نمی‌توانستید بیرون بدهید. و اینکه حالا نشریه منتشر می‌کنید از برکت این مردم است. پس، شما و همه ما مرهون این جمعیت هستیم. آنها هم اسلام می‌خواهند و مملکتی را که قواعد اسلامی پیاده شود. باید مردم را به این راه دعوت کرده؛ و منحرفین را به راه راست هدایت کرد. باید فساد آنها را به طور سالم با برهان از بین برد، نه با جنگ و جدال. نشریه، بسیار خوب است و در صورتی که محتوای آن محتوای آموزنده باشد و دست اندر کاران آن متعهد باشند، این نشریه راس همه امور می‌شود. انسان اگر انصاف داشته باشد، باید به خاطر مردمی که قلمها را برای اینها آزاد گذاشته‌اند، از قلم و قدمش استفاده کند. و دیانت هم اقتضای همین را می‌کند. ما باید نشریاتمان مفید باشد و اخلاق جامعه را اصلاح کنیم.
در پنجاه سال اخیر، زحماتی کشیده شد برای انحراف جوانان. آن همه مراکز فساد و نشریات فاسد و آزاد گذاشتن منکرات، همه برای این بود که صدای ملت در نیاید. اما آنچه که کردند، برایشان اثر نداشت. آنها که دیدند تبلیغاتشان آن گونه نبوده که اسلام را کنار بزند، حالا بیشتر در صدد هستند که اسلام را کنار بگذارند، سرانشان در خارج مشغول فساد هستند و قلمهایشان از خارج مایه می‌گیرد. باید همه دست به دست هم بدهید و این مملکت را در دست بگیرید و [در] دامن امریکا و شوروی ندهید که باز ما چند صد سال در دام آنها بیفتیم. و آنها [که‌] متصدی امور هستند و نویسنده‌ها، گوینده‌ها و روشنفکرها بیدار شوند و ببینند که چه بوده‌ایم، چه شده‌ایم، و چه باید بشویم. باید همه دست به دست هم بدهیم و کار بکنیم. خدا به شما توفیق بدهد تا آنچه را که به عنوان امانت به ما داده صرف در راه او بکنیم. خداوند همه شما را موفق و موید بکند.
و السلام علیکم و رحمه الله و برکاته‌



امام خمینی (ره)؛ 10 خرداد 1360

جمله طلایی

فراز طلایی

دیدگاه ها

نظر دهید

اولین دیدگاه را به نام خود ثبت کنید: