مصاحبهکننده: خبرنگار تلویزیون «سی. بی. اس» امریکا
سوال: [واکنش حضرت عالی درباره آخرین مسئلهای که اتفاق افتاده- تغییر دولت و سخنرانی شاه- چیست؟]
جواب: تغییر دولتها تاثیری در نهضت عمومی مردم ایران ندارد. دولتها، چه دولت نظامی باشند و چه دولتهای دیگر، نمیتوانند مسائل را حل کنند؛ یعنی قیامی که از مردم صادر شده، این قیام را بشکنند. حرفهای شاه هم حرفهایی است که دیگر ملت از او نمیپذیرند. این مطالبی که حالا گفته و تعهدی که داده است، آغاز سلطنتش هم این تعهد را داد و قسم خورد؛ تعهد را داد و خلاف کرد. اکنون دیگر این تعهدات اثری ندارد. ایشان بدون اینکه خودشان را خیلی زحمت دهند، باید بروند تا ملت خودش تکلیف کشور را تعیین کند. «1».
[چگونه میخواهید شاه را برکنار کنید؟ با قیام مسلحانه یا با قرار دادن ارتش در کنار مردم؟ چگونه؟]
- ما امیدواریم احتیاجی به قیام مسلحانه نیفتد و با همین اعتصابات و تظاهرات و اظهار انزجار ملت، مسائل حل شود. و امید این را داریم ارتش هم که از خود این ملت است و ملت برادر اوست، پشت به ملت نکند و در کنار ملت قرار گیرد. لکن اگر این شکل مبارزات ملت مفید واقع نشد و لازم آمد یک طور دیگر عمل شود، ممکن است ما تجدید نظر کنیم.
[شما با شاه چه خواهید کرد؟ آیا قبول دارید که نفی بلد شود یا باید محاکمه گردد؟]
- اگر شاه فرار کند که دست ما به او نمیرسد؛ ولی اگر او را دستگیر کنیم بر حسب قوانین و احکام حکومت اسلامی رفتار خواهیم کرد. اگر چنانچه مرتکب قتل شده باید او را قصاص کنند و اگر امر به قتل کرده حبس ابد خواهد شد. و علی ای حال، حکومت وی باید از بین برود و خودش هم به واسطه خیانتها و جنایتهایی که کرده است باید محاکمه شود.
[دولت پیشنهادی شما چگونه خواهد بود و چه کسی آن را اداره خواهد کرد؟]
- راجع به چگونگی دولت و رژیم، پیشنهاد ما جمهوری اسلامی است و چون ملت، ملت مُسْلم است و ما را هم خدمتگزار خود میداند، از این جهت حدس میزنیم به پیشنهاد ما رای دهد. ما از طریق رفراندم با ملت، یک جمهوری اسلامی تشکیل میدهیم. و اما شخص؛ این تابع آرای مردم است و الآن شخص معینی در نظر نیست.
[رابطه یک دولت اسلامی و دولت امریکا در آینده چگونه خواهد بود؟]
- باید ببینیم امریکا خودش در آینده چه نقشی دارد. اگر امریکا بخواهد همان طور که حالا با ملت ایران معامله میکند با ما رفتار کند، نقش ما با او خصمانه است. و اگر چنانچه امریکا به دولت ایران احترام بگذارد، ما هم با همان احترام متقابل عمل میکنیم و با او به طور عادلانه، که نه به او ظلم کنیم و نه به ما ظلم کند، رفتار خواهیم کرد و اشکالی پیش نمیآید.
پاریس، نوفل لوشاتو
سخنرانی شاه و تغییر دولت
سخنرانی شاه و تغییر دولت
جلد ۴ صحیفه امام خمینی (ره)، از صفحه ۳۳۱ تا صفحه ۳۳۲
«۱»- پس از آنکه دولت جعفر شریف امامی نتوانست در مقابل موج انقلاب مقاومت کند، کنار رفت و شاه در یک نطق رادیو- تلویزیونی ضمن اعتراف به گناهان گذشته و عذرخواهی از مردم و استمداد از روحانیون، به جبران اشتباهات خود ملتزم شد؛ ولی روز بعد کابینه نظامی غلام رضا ازهاری روی کار آمده و به کشت و کشتار مردم ادامه داد.
امام خمینی (ره)؛ 15 آبان 1357