هسته اصلی مبارزاتی امام خمینی در قبال قدرتهای بزرگ جهانی، یک محور داشت و آن هم مقابله با استکبار بود. در هر نقطه از جهان که ظلمی از سوی مستکبری بر مظلومی روا داشته می شد، امام خمینی با قاطعیت و بدون توجه به منافع شخصی، در مسیر قطع ید ظالم حرکت می نمود. نمونه بارز آن در ابتدای انقلاب و در ماجرای قطع ارتباط با رژیم تبعیض‌نژادی آفریقای جنوبی رخ داد. امام از پیش از انقلاب، قطع ارتباط با رژیم نژادپرست آفریقای جنوبی را نوید داده بود. این در حالی بود که رژیم پهلوی، روابط حسنه‌ای با این رژیم نژادپرست و همسوی با آمریکا داشت و میزان قابل توجهی نفت به آفریقای جنوبی صادر می کرد. شگفتی این اقدام زمانی است که دریابیم، تمامی کشورهای صادرکننده نفت با توجه به تحریم‌های بین‌المللی سازمان ملل و اپک علیه آفریقای جنوبی، از فروش نفت به این کشور خودداری می کردند. ایرانِ پهلوی در کنار کشور کوچک برونئی، تنها فروشندگان نفت به آفریقای جنوبی بودند. «1»
رژیم حاکم بر آفریقای جنوبی که عموما به دست مهاجران استعمارگر اداره می‌شد، به هیچ وجه با گفتمان انقلابی امام هماهنگی نداشت. «آفریقای جنوبی در زمره کشورهایی بود که دولت آن با سیاست‌های نژادی باعث ایجاد تبعیض در میان مردم گشته بود. اقداماتی که در نهایت باعث شد تا در سال ۱۹۴۸ با به قدرت رسیدن حزب ملی، آپارتاید، به قانون رسمی کشور تبدیل گردد و تا دهه 90 میلادی نیز ادامه یابد». «2» وجه استکبارستیزی و مخالفت با رژیم های مستکبر که عنصر اصلی تفکر مبارزاتی امام بود، باعث شد که پس از برپایی نظام جمهوری اسلامی، ایران در کنار قطع رابطه با دولت اشغالگر اسرائیل، اعلام کند که با یک کشور دیگر هم رابطهای نخواهد داشت: آفریقای جنوبی. با تسخیر لانه جاسوسی و تداوم سیاست‌های مداخله‌جویانه آمریکا علیه انقلاب، این کشور هم به فهرست کشورهای فوق افزوده شد. جمهوری اسلامی جز در صورت پایان یافتن رژیم تبعیض نژادی در آفریقا، احتمال هرگونه مذاکره و ارتباطی را با دولت این کشور منتفی اعلام کرده بود. امام خمینی در طول همه‌ی این سالها، رژیم اسرائیل و آفریقای جنوبی را مورد انتقاد قرار داد و مسلمانان و آزادگان جهان را به مبارزه و قیام علیه آنها فراخواند. اندیشه قطع رابطه با دولت نژادپرست آفریقای جنوبی حتی پیش از پیروزی انقلاب مطرح بود. از این رو امام خمینی زمانی که در فرانسه تبعید بودند در نوفل لوشاتو درباره فروش نفت به آفریقای جنوبی اعلام کردند: «ما حاضر نیستیم به کشور نژادپرست و جنایتکار و دشمنان بشریت و انسانیت نفت بفروشیم». در جای دیگر فرمودند: «... آفریقای جنوبی تا به این وضعی که دارد خاتمه ندهد ما با او رابطهای نمی‌توانیم برقرار کنیم و نفت هم به او نخواهیم داد.» «3»
روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران و آفریقای جنوبی20روز پس از پیروزی انقلاب یعنی در 13 اسفند 1357، به شکل کامل قطع شد. جمهوری اسلامی هرگونه همکاری از جمله فروش نفت به دولت آپارتاید «4» را معلق کرد. این تحریم نفتی ضربه بسیار سنگینی برای اقتصاد دولت آفریقای جنوبی بود. بسیاری از تحلیل‌گران این اقدام جمهوری اسلامی را گامی موثر در فروپاشی اقتصادی رژیم آفریقای جنوبی تعبیر کرده اند. از سوی دیگر جمهوری اسلامی با حمایت از مظلومین و مسلمانان منطقه آفریقا گام مهمی در انسجام بخشی به این نیروهای مستعد نمود. به تبع هدایت‌های امام، دولت موقت در 29 فروردین 1358 هرگونه مراوده اقتصادی اعم از واردات و صادرات محصولات یا مصنوعات از دو کشور اسرائیل و آفریقای جنوبی را ممنوع اعلام کرد. در مقابل این نحوه برخورد امام با رژیم نژادپرست آفریقای جنوبی، ریگان به عنوان رئیس جمهور آمریکا با مجازات‌های مالی افراد و شرکت هایی که با آفریقای جنوبی مراوده مالی داشته باشند، مخالفت کرد. اما برای راضی نگه داشتن مخالفان داخلی دولت در کنگره با محدودیت صادرات از مبدا آمریکا موافقت نمود. نکته قابل توجه آن است که نلسون ماندلا که به عنوان رهبر مبازره با نژادپرستی در آفریقای جنوبی شناخته می شد تا سال 2008، در لیست افرادی که دولت آمریکا آنها را تروریست می‌نامید قرار داشت.
قطع ارتباط سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی با رژیم نژادپرست آفریقای جنوبی تا زمان فروپاشی و تغییر نظام سیاسی در این کشور ادامه داشت. امام در سال 63 هم تکرار کرد که «مادامی‌که آمریکا این طور است و آفریقای جنوبی آن طور عمل می‌کند و اسرائیل هست، ما با آنها نمی‌توانیم زندگی بکنیم.» «5» قطع روابط دو کشور تا هنگامه‌ی ایجاد تغییرات سیاسی و از بین رفتن رژیم آپارتاید در سال 1372 برقرار ماند، تا اینکه به درخواست نلسون ماندلا، رهبر آزادی‌خواه مردم مظلوم آفریقا، بار دیگر روابط سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی با آفریقای جنوبی از سر گرفته شد. نحوه برخورد امام خمینی با مسائل در مسیر عدالت‌طلبی بین‌المللی او، مبارزه تا رفع کامل ظلم بود. امام هیچ گاه با قبول امتیازات یا به دست آوردن منافع از مبارزه با ظلم و استکبار دست نکشید و تجربه هم نشان داد که سیاست ایران در قبال دولت طاغوتیِ آفریقا، با موفقیت به پایان رسید و دولت مزبور دچار فروپاشی شد. این روحیه‌ی امام در مبارزه با مستکبران، تاثیرات ماندگاری بر قلب و روح مردم آزادی‌خواه جهان داشت. به نحوی که «نلسون ماندلا»، که خود از رهبران بزرگ ضداستعماری جهان است، در دیدار با آیت‌الله خامنه‌ای در سال 1378 ضمن تقدیر از سیاست قطع رابطه ایران با رژیم سابق آفریقای جنوبی درباره‌ی امام گفت: «امام خمینی نه تنها رهبری بزرگ برای ایران بود، بلکه رهبری برای تمامی نهضت‌های آزادی‌بخش جهان به شمار می‌رفت و چالش بسیار عظیمی که او در مبارزه با یکی از طاغوتهای زمان انجام داد، گویای شجاعت ستایش برانگیزی است که فقط ایشان می‌توانست از خود نشان دهد و این افتخار بزرگی بود که توانستم برای دومین بار در کنار مرقد امام خمینی حاضر شوم و به ایشان ادای احترام کنم.» «6»