نامه به آقای محمد تقی فلسفی (تقویت حوزه‌ها و مرجعیت آقای بروجردی)

بسم الله الرحمن الرحیم‌
به عرض عالی می‌رساند، ان شاء الله وجود محترم عالی مقرون به صحت و سلامت است. ضمناً لازم می‌دانم جنابعالی را متذکر یک امر مهم حیاتی کنم، شاید با فکر صائب و لسان گویای شیرین خود بتوانید اقدامی کنید که موافق رضای خدای تعالی و صلاح حال جامعه باشد. البته می‌دانید که مسلمین تا کنون چه فرصتهایی از دست داده و چه سنگرهایی را تسلیم دشمنان خود کرده‌اند که تذکر آنها جز آنکه موجب حسرت و تاسف شود نتیجه ندارد. عده‌ای از آنها به واسطه جهالت به وضعیت دنیا یا به واسطه سوء تبلیغات دشمنان، و عده‌ای دیگر برای گرمی بازار خود با عقلایی که می‌خواستند اقدام به اصلاح نمایند معارضه و مبارزه کرده و می‌کنند تا نفخ صور. اکنون رشته باریکی که برای ما مانده است یکی رشته تبلیغات است که می‌بینید به چه صورت درآمده و چه اشخاصی متصدی آن به غیر حق هستند، و یکی رشته تحصیل علوم دینیه است که رشته تبلیغات نیز از آن سرچشمه می‌گیرد. قوام رشته تعلیمات دینیه اکنون به حوزه‌های علمیه نجف و قم و اصفهان و مشهد و بعضی بلاد دیگر متقوم است که اکنون اداره و سرپرستی آنها نوعاً به حضرت مستطاب آیت الله العظمی آقای بروجردی محول است، و این طور که بنده می‌بینم خطر انحلال به آنها متوجه شده است؛ زیرا از طرفی وکلای ایشان که در بلاد هستند غالباً بی‌اثر هستند و از طرفی بسیاری از علمای بلاد از وجوه جلوگیری می‌کنند و نمی‌گذارند به ایشان برسد، و از طرفی در تهران و بعضی بلاد دیگر، بعضی مغرضین، تبلیغات سوء بر علیه ایشان می‌کنند و از طرفی خود ایشان حاضر نیستند آن طور که مرحوم‌ آیت الله اصفهانی و مرحوم آیت الله قمی- قدس سرّهما- به تجار و بازرگانان مراجعه می‌کردند و شرح احتیاج حوزه‌های علمیه را می‌دادند اقدام در این امر کنند. و از طرفی کسی که دلسوز به حال ایشان و حوزه‌های علمیه باشد کمتر یافت می‌شود. این امور دست به هم داده است و موجب شده است که این سنگر را نیز خدای نخواسته از دست بدهیم‌.
اکنون معظمٌ له از چند ماه به این طرف مبالغی مقروض شده‌اند، چه برای نان نجف و سامره و چه برای شهریه قم و اصفهان و گاهی مشهد و جاهای دیگر. و بالجمله مخارج مرحوم سید- رحمه الله- مع الاضافه علی الظاهر به گردن ایشان آمده و همان توقعات هست و وجوه برای ایشان نمی‌رسد و حیف و میل می‌شود. البته می‌دانید کانون وجوه، تهران است و تهران را از قراری که بعضی می‌گفتند در صد، هشتاد از وجوه کلیه ایران مربوط به آن است و جنابعالی را عموم طبقات می‌شناسند و زبان گویای شما در نوع موثر است. لکن صرف منبر فایده ندارد. این مطلب یک مجمع خصوصی لازم دارد که از تجار محترم خیرخواه و با کمک و مساعدت امثال آقای حاج میرزا علی نقی کاشانی و آقای شالچی و آقای خسروشاهی و آقای بازرگان و آقای مصطفوی و هر که صلاح می‌دانید مطلب را به طور وافی تذکر دهید بلکه بتوانند اولًا قروض ایشان را به فوریت ادا کنند و ثانیاً به طور اساسی یک تعهدی بکنند که مرتباً در هر ماه هر کس به مقدار مقدور مساعدت کند و اگر جزئی تسامحی شود می‌ترسم امر به جایی منجر شود که موجب تاسف و تاثر شود و نتیجه نداشته باشد. و السلام علیکم و رحمه الله و برکاته.
روح الله الموسوی الخمینی‌