[حضور محترم حضرت مستطاب حجت الاسلام و المسلمین، آیت الله العظمی فی الارضین، آقای حاج آقا روح الله خمینی- دام ظله العالی علی رءوس الانام
تقاضا داریم نظریه خودتان را در موضوع «تصویب ملی» که در مطبوعات اعلام شده بیان فرمایید.
جمعی از متدینین تهران]
بسم الله الرحمن الرحیم
هر چند میل نداشتم مطلب به اظهار نظر برسد، لهذا مصالح و مفاسد را به وسیله آقای بهبودی «1» به اعلیحضرت تذکر دادم و انجام وظیفه نمودم، و مقبول واقع نشد؛ اینک باید به تکلیف شرعی عمل کنم. به نظر این جانب این رفراندم، که به لحاظ رفع برخی اشکالات به اسم «تصویب ملی» خوانده شده، رای جامعه روحانیت اسلام و اکثریت قاطع ملت است، در صورتی که تهدید و تطمیع در کار نباشد و ملت بفهمد که چه میکند. این جانب عجالتاً از بعضی جنبههای شرعی آن، که اساساً رفراندم یا تصویب ملی در قبال اسلام ارزشی ندارد، و از بعضی اشکالات اساسی قانونی آن برای مصالحی صرف نظر میکنم، فقط به پارهای اشکالات اشاره مینمایم:
1- در قوانین ایران رفراندم پیشبینی نشده و تا کنون سابقه نداشته، جز یک مرتبه، آن هم از طرف «مقاماتی غیر قانونی» اعلام شد، و به جرم شرکت در آن جمعی گرفتار شدند و از بعضی حقوق اجتماعی محروم گردیدند «2». معلوم نیست چرا آن وقت این عمل «غیر قانونی» بود، و امروز قانونی است!
2- معلوم نیست چه مقامی صلاحیت دارد رفراندم نماید «3»؛ و این امری است که باید قانون معین کند.
3- در ممالکی که رفراندم قانونی است باید به قدری به ملت مهلت داده شود که یک یک مواد آن مورد نظر و بحث قرار گیرد، و در جراید و وسایل تبلیغاتی آرای موافق و مخالف منعکس شود و به مردم برسد؛ نه آنکه به طور مبهم، با چند روز فاصله، بدون اطلاع ملت اجرا شود.
4- رای دهندگان باید معلوماتشان به اندازهای باشد که بفهمند به چه رای میدهند. بنا بر این اکثریت قاطع حق رای دادن در این مورد را ندارند؛ و فقط بعضی اهالی شهرستانها که قوه تشخیص دارند صلاحیت رای دادن در مواد ششگانه را دارند که آنان هم بیچون و چرا مخالف هستند.
5- باید رای دادن در محیطِ آزاد باشد و بدون هیچ گونه فشار و زور و تهدید و تطمیع انجام شود؛ و در ایران این امر عملی نیست و اکثریت مردم را سازمانهای دولتی در تمام نقاط و اطراف کشور ارعاب کرده و در فشار و مضیقه قرار داده و میدهند.
اساساً پیش آوردن رفراندم برای آن است که تخلفات قانونیِ قابل تعقیب که ناچار مقامات مسئول گرفتار آن میشوند، لوث شود. و کسانی که در مقابل قانون و ملت مسئول هستند اعلیحضرت را اغفال کردهاند که به نفع آنان این عمل را انجام دهند. اینان اگر برای ملت میخواهند کاری انجام دهند چرا به برنامه اسلام و کارشناسان اسلامی رجوع نکرده و نمیکنند تا با اجرای آن برای همه طبقات زندگی مرفه تامین شود و در دنیا و در آخرت سعادتمند باشند؟! چرا صندوق تعاونی درست میکنند که حاصل دسترنج زارع را ببرند؟! با تاسیس این چنین صندوق تعاونی، بازار ایران بکلی از دست میرود و بازرگانان و کشاورزان به خاک سیاه مینشینند؛ و در نتیجه سایر طبقات نیز به همین روز مبتلا میشوند. اگر ملت ایران تسلیم احکام اسلام شوند و از دولتها بخواهند برنامه مالی اسلام را با نظر علمای اسلام اجرا کنند، تمام ملت در رفاه و آسایش زندگی خواهند کرد
مقامات روحانی برای قرآن و مذهب احساس خطر میکنند. به نظر میرسد این رفراندم اجباری مقدمه برای از بین بردن مواد مربوط به مذهب است. علمای اسلام از عمل سابق دولت راجع به انتخابات انجمنهای ایالتی و ولایتی، برای اسلام و قرآن و مملکت احساس خطر کردهاند؛ و به نظر میرسد که همان معانی را دشمنان اسلام میخواهند به دست جمعی مردم ساده دلِ اغفال شده اجرا کنند. علمای اسلام وظیفه دارند هر وقت برای اسلام و قرآن احساس خطر کردند، به مردم مُسْلِم گوشزد کنند تا در پیشگاه خداوند متعال مسئول نباشند. از خداوند متعال حفظ قرآن مجید و استقلال مملکت را خواهانیم.
روح الله الموسوی الخمینی
قم
افشای اهداف و ماهیت رفراندم غیر قانونی شاه
جمعی از متدینین تهران
جلد ۱ صحیفه امام خمینی (ره)، از صفحه ۱۳۵ تا صفحه ۱۳۷
توضیح تاریخی
- در ششم بهمن 1341 رفراندوم «انقلاب سفید» انجام شد. در این روز رفراندوم لوایح ششگانه موسوم به «انقلاب سفید» با سردی و حضور اندک مردم برگزار شد. ر.ک. سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، www.irdc.ir
«۱»- سلیمان بهبودی( از نزدیکان دربار رضا خان و محمد رضا). «۲»- منظور، برگزاری رفراندم توسط آقای محمد مصدق است. وی به همین علت و مواردی دیگر از سوی دولت کودتا( زاهدی) که دولت مصدق را« مقامات غیر قانونی» عنوان میکرد، محاکمه شد. «۳»- در کتاب نهضت روحانیون ایران، ج ۳، ص ۲۰۴، جمله اول از ردیف دوم چنین نقل شده: دولت کنونی صلاحیت ندارد رفراندم نماید.
امام خمینی (ره)؛ 02 بهمن 1341