مصاحبهکننده: خبرنگار فرانسوی
سوال: [رفتن شما به تاخیر افتاد. تظاهرات دیروز با خشونت کوبیده شد و به نظر میرسد که رفتن شاه تعیینکننده نیست. آیا شما در استقرار حقوق اسلامی به تردید افتادهاید؟]
جواب: آن طور که ما در نظر داریم باید شاه و رژیم سلطنتی و حکومت منصوب شاه- تمام- بروند؛ و با استقرار حکومت اسلامی وضع تثبیت خواهد شد. آنچه وضع را متزلزل میکند دولت و بعضی از ارتشیان دست نشانده اوست. من بارها گفتهام که ارتش با ماست. تمام این خشونتها از تنی چند فرماندهان است که ناچار با شکست روبه هستند.
[در محدوده یک جمهوری اسلامی قشون چه خواهد شد؟ آیا کما کان از مدرنترین وسایل برخوردار خواهد شد؟]
- البته ما ارتش لازم داریم، و با استقرار جمهوری اسلامی باید ارتش قوی باشد اما به نفع مردم. ارتش باید در خدمت ملت باشد و نه در خدمت اجانب و برای سرکوبی ملت. تا کنون ارتش را طوری انتخاب کرده بودند که کارش سرکوبی ملت بود. تنی چند فرماندهان خائن به سود اجانب عمل میکردند؛ اینان که کنار بروند ارتش در خدمت ملت در خواهد آمد و از مدرنترین وسایل برخوردار خواهد بود. البته از وسایل مدرنی که به درد ارتش بخورد نه اینهایی که فعلًا به درد مستشاران امریکایی میخورد و بس.
[چه رفتاری در برابر سرمایه گذاریهای فرانسه و قراردادهایی که با فرانسه امضا شده است اتخاذ خواهید کرد؟]
- این امور راجع به دولت آینده است. البته قراردادهایی که به نفع ملت باشد محترم [است] و آنچه به ضرر ملت باشد ملغی خواهد شد. فکر نکنید که چون من در فرانسه هستم قدمی به نفع فرانسه که به ضرر ملت خودمان باشد بردارم. فرانسه هم مثل سایر کشورهاست. من به مبارزه خود در هر کجا که باشد ادامه میدهم؛ فرانسه و جای دیگر ندارد. البته فعلًا از فرانسه- شخصاً- متشکرم.
[آقای تهرانی که از شورای سلطنت استعفا کرده است «1» آیا نمیتواند نقش واسطه مفیدی را میان شما و ارتش و بختیار ایفا کند؟]
- دولت بختیار، دولت غیر قانونی [است] و وساطت با او هیچ معنی ندارد؛ و ارتش هم مقامی نیست که بتوان با او وارد مذاکره شد و تفاهم نمود.
[چرا پیشنهاد بختیار را درباره دادن امکان انتخاب به ملت- میان جمهوری اسلامی و یک رژیم دیگر- قبول نمیکنید؟]
- بختیار غیر قانونی است و ملت با او مخالف است. او از نظر من یک فرد خائن است.
[شما با اسرائیل مخالفید و از یاسر عرفات حمایت میکنید. رفتار شما در بحران خاورمیانه چه خواهد بود؟]
- این امور مربوط به دولت آتیه است و من فعلًا نمیتوانم در این باره اظهار نظر کنم. البته به محض آمدن یک حکومت مردمی روی کار، با اسرائیل قطع رابطه خواهیم کرد؛ چون غاصب است.
[آیا شما این فرض را مورد بررسی قرار دادهاید که خودْ مسئولیت جمهوری اسلامی را بر عهده بگیرید؟ در چه حدود و با چه شرایطی؟]
- خیر؛ من مسئولیت ریاست جمهوری را به عهده نمیگیرم. کار من هدایت آنهاست.
[شما در پنجشنبه گذشته احتمال حوادث وخیمی را هنگام ورود خود به تهران دادید. حوادث ساعات اخیر موید این بیم هست؟]
- تا این رژیم هست و تا این دولت غاصب سرِ کار است این احتمالها را میدهم. وقتی این دولت برود اوضاع آرام میشود. شخص من مطرح نیست. من از خدا میخواهم تا در برابر ملتم به شهادت برسم و در کنار آنها کشته شوم. من بارها گفتهام که من با یک شخص عادی یکی هستم.
[جمهوری اسلامی، آن طور که شما در نظر دارید، بر پایه چند حزبی خواهد بود؟ و آیا گرایشهای مذهبی دیگر و غیر مسلمان، محترم شمرده خواهد شد؟]
- همه احزاب در ایران آزاد خواهند بود مگر آنکه مخالف با مصالح ملت باشد؛ در آن صورت از فعالیت آنها جلوگیری میشود. لکن اظهار عقاید آزاد است. اقلیتهای مذهبی نیز همه محترم هستند و حقوق آنان در اسلام و جمهوری اسلامی محفوظ است.
[هیچ کس نقش «سیا» را در استقرار رژیم شاه و نگاه داشتن و حفظ دولت بختیار انکار ندارد. در این شرایط چگونه میتوان مانع یک عمل نظامی قهرآمیز تحت رهبری امریکا شد؟]
- به همان ترتیب که شاه از بین رفت اراده ملت بر همه مشکلات غلبه خواهد کرد. و ارتش، غیر از چند نفر از سران آن، از مردمند و با ما هستند.
[شما از حمایتهای خارجی برخوردارید؟]
- هیچ حمایتی از ما نشده است. گاهی لفظاً اظهار حمایت شده است لکن حمایت عملی به هیچ وجه وجود ندارد؛ و ما محتاج هیچ حمایتی نیستیم. ملت ایران اراده کرده است تا پیروز شود و حتماً پیروز خواهد شد.
[وقتی حکومت بختیار برود چه تدابیر اقتصادی فوری باید اتخاذ کرد؟]
- برای نجات اقتصاد کشور ما علمای اقتصاد داریم؛ آنان را به کار وامیداریم تا اولویتها را معین کنند. ما میدانیم که اقتصاد کشور منهدم شده است و بعد از پیروزی با بحرانهای اقتصادی عظیمی روبه هستیم. چون شاه برای آرامش خیالی ایران، پولی در بانکها نگذاشته است و افراد خائن پولهای گزافی از کشور خارج کردهاند. ولی ما اشخاصی داریم که میتوانند راه حلها را بیابند. و چون ملت همه از جمهوری اسلامی پشتیبانی میکنند، امیدواریم بتوانیم بر مشکلات غلبه کنیم و جهات مادی و معنوی خود را سامان بخشیم، و به امید خدا ایران را از نو بسازیم. ولی باز باید اقرار کنم که مشکلات بزرگ اقتصادی در پیش است.
- [آیا شما امشب میروید؟ چه خواهید کرد اگر فرودگاه بسته باشد؟ گفته شده از راه دیگری خواهید رفت؛ چه راهی؟]
- تا فرودگاه بسته باشد نخواهم رفت؛ و به محض باز شدن، خودم را به هم میهنانم خواهم رساند تا در کنار آنان یا پیروز شوم و یا کشته.
[بعضی میگویند شما غرب را به لرزه درآوردهاید. آیا ما غربیها حق داریم از شما بترسیم؟]
- اما اینکه میگویید غرب به لرزه درآمده، اگر از این لحاظ است که ما مطلب حقی گفتهایم و بدین مناسبت قلب مردم غرب را به لرزه انداخته است، مایه ترس نیست؛ مایه امید است. غرب باید امیدوار باشد که ملتی برای گرفتن حق خود، این چنین قیام کرده است. بله، ممکن است دولتهای غربی که احتمال میدهند منافعشان به خطر افتاده است خوف داشته باشند لکن اگر با عدالت رفتار کنند خوفشان بیجاست. ایران هم با آنان به عدالت رفتار خواهد کرد.
[برخی از رسوم اسلامی مانند حجاب اجباری رها شده است. آیا در جمهوری اسلامی از نو اجباری خواهد شد؟]
- حجاب به معنای متداول میان ما، که اسمش حجاب اسلامی است، با آزادی مخالفتی ندارد؛ اسلام با آنچه خلاف عفت است مخالفت دارد. و ما آنان را دعوت میکنیم که به حجاب اسلامی رو آورند. و زنان شجاع ما دیگر از بلاهایی که غرب به عنوان تمدن به سرشان آورده است به ستوه آمدهاند و به اسلام پناهنده شدهاند.
[منظور از قیمت عادلانه نفت چیست؟ و با چه معیاری تعیین میگردد- همان قیمتی که اوپک تعیین میکند؟]
- قیمتی است که بر اساس تفاهم میان دولت ما و دولتهای دیگر برقرار میشود. به طوری که نه به آنها اجحاف شود و نه به ما. ما هرگز حاضر نیستیم زیر عنوان اوپک منافعمان را غارت کنند.
[به چه دلیل دولت بختیار را غیر قانونی میدانید؟]
- به دلیل مخالفت همه مردم. بختیار را شاه نصب کرده است و مردم همه با شاه مخالفند و او را عزل کردهاند. و در تظاهرات و راهپیماییهای مکرر این معنی را ثابت کردهاند. دولت قانونی باید از مردم و برای مردم باشد نه مخالف مردم.
[ما غربیان مادی هستیم؛ بالاخره بر این اساس با ما چگونه رفتار خواهد شد؟]
- من متاسفم که شما غربیها معنویات را فدای مادیات کردید و مصالح مادی را بر معنویات مقدم داشتید. همین امر موجب این بدبختیهاست. آنچه بشر را مترقی میکند معنویات است. معنویات میتواند بشر را سعادتمند کند و آرامش ایجاد کند. مادیات است که بشر را به جان هم انداخته. من توصیه میکنم که شما غربیها به معنویات توجه کنید. شما مدعی هستید که مسیحی هستید؛ ببینید سیره حضرت مسیح چه بوده است. سیره حضرت مسیح را روش خود قرار دهید تا سعادت برای شما حاصل شود. ما میخواهیم رژیمی ایجاد کنیم که روش حضرت مسیح در آن مورد توجه است.
پاریس، نوفل لوشاتو
حوادث ایران- اوضاع آینده ایران پس از پیروزی انقلاب- موضع امام با غرب
جلد ۵ صحیفه امام خمینی (ره)، از صفحه ۵۳۸ تا صفحه ۵۴۲
توضیح تاریخی
- اگرچه فرماندهان ارتش تا 21 بهمن 1357 از حکومت سابق حمایت میکردند اما بسیاری از ارتشیها با انقلاب همراه بودند و رژه همافرها در 19 بهمن در مقابل امام، نمونه بارز آن بود؛ رژهای که تیر خلاصی بر رژیم شاهنشاهی بود. برخی از گروهها از جمله سازمان مجاهدین خلق، چریکهای فدایی خلق و احزاب کومله و دموکرات کردستان خواستار انحلال ارتش بودند. امام اما مخالف انحلال بودند و میگفتند میخواهند ارتش را کنار بزنند بعد به سراغ انقلاب و روحانیت و مردم بیایند. ر.ک. دایرهالمعارف مصوّر تاریخ تاریخ جنگ ایران و عراق، جعفر شیرعلینیا، نشر سایان، صفحه 27.
- دولت بختیار، برای جلوگیری از ورود امام، در 4بهمن1357به کلیه شرکتهای هواپیمایی بین المللی اعلام کرد که به تهران پرواز نکنند. علاوه بر این به دستور بختیار، تعداد زیادی تانک و زرهپوش در فرودگاه مهرآباد تهران مستقر شدند تا از ورود امام به میهن اسلامی جلوگیری نمایند. همچنین کلیه فرودگاههای کشور برای سه روز بسته اعلام شد و در نتیجه، نزدیکان امام اعلام کردند، به مناسبت بسته بودن فرودگاهها، سفر امام به تهران، دو روز به تعویق افتاد. خبر بازگشت امام در جمعه 6 بهمن را همه باور کردند. همه آماده استقبال شدند و جمعه، انبوه جمعیت در بهشت زهرا جمع بودند و شعار میدادند "وای به حالت بختیار اگر خمینی دیر بیاد." عکس العمل مردم در برابر این عمل بختیار به حدی شدید بود که دستور بختیار ظرف چند روز لغو شد. ر.ک. www.irdc.ir و ر.ک. دایره المعارف مصوّر تاریخ زندگی امام خمینی، جعفر شیرعلینیا، نشر سایان، صفحه 232.
- سید جلال الدین تهرانی دو روز پس از خروج شاه از ایران به توصیه اعضای شورای سلطنت مخصوصا شاهپور بختیار برای ملاقات و مذاکره با امام خمینی عازم پاریس شد. ولی پیام امام مبنی بر غیر قانونی بودن شورای سلطنت این ملاقات را غیر ممکن ساخت و شرط ملاقات، استعفای کتبی با اعلام این نکته که شورای سلطنت غیر قانونی است اعلام شد و این مسئله در حاشیه نامه تهرانی که تقاضای ملاقات کرده بود نوشته و برای او ارسال شد. سید جلال الدین روز اول بهمن ماه استعفای خود را از زیاست شورای سلطنت در اختیار مطبوعات قرار داد. ر.ک. بیست و پنج سال در ایران چه گذشت؟ (از بازرگان تا خاتمی)، داود علی بابائی، انتشارات امید فردا، جلد اول، صفحه 116
«۱»- آقای سید جلال الدین تهرانی، رئیس شورای سلطنت، با سفر به فرانسه به حضور امام خمینی رسید و استعفای خود را تسلیم معظمٌ له کرد.
امام خمینی (ره)؛ 07 بهمن 1357