بسم الله الرحمن الرحیم
اکنون که با عنایت خداوند متعال و تایید حضرت ولی الله اعظم- عجل الله فرجه- با یمن و برکت مجلس رسیدگی پیشنویس قانون اساسی کار خود را شروع میکند، بجاست تذکراتی به ملت شریف و حضرات علمای عظام و سایر وکلای محترم بدهم.
1- بر هیچ یک از آنان که از انقلاب اسلامی ایران اطلاع دارند پوشیده نیست که انگیزه این انقلاب و رمز پیروزی آن اسلام بوده؛ و ملت ما در سراسر کشور، از مرکز یا دورافتاده ترین شهرها و قرا و قصبات، با اهدای خون و فریاد «الله اکبر» جمهوری اسلامی را خواستار شدند؛ و در رفراندم بیسابقه و اعجابآور، با اکثریت قریب به اتفاق به جمهوری اسلامی رای دادند و دولتهای اسلامی و غیر اسلامی، رژیم و دولت ایران را به عنوان «جمهوری اسلامی» به رسمیت شناختند.
2- با توجه به مراتب فوق، قانون اساسی و سایر قوانین در این جمهوری باید صد در صد بر اساس اسلام باشد. و اگر یک ماده هم بر خلاف احکام اسلام باشد، تخلف از جمهوری و آرا اکثریت قریب به اتفاق ملت است. بر این اساس، هر رایی یا طرحی که از طرف یک یا چند نماینده به مجلس داده شود که مخالف اسلام باشد، مردود و مخالف مسیر ملت و جمهوری اسلامی است. و اصولًا نمایندگانی که بر این اساس انتخاب شده باشند وکالت آنان محدود به حدود جمهوری اسلامی است؛ و اظهار نظر و رسیدگی به پیشنهادهای مخالف اسلام یا مخالف نظام جمهوری خروج از حدود وکالت آنهاست.
3- تشخیص مخالفت و موافقت با احکام اسلام منحصراً در صلاحیت فقهای عظام است که الحمد للَّه گروهی از آنان در مجلس وجود دارند. و چون این یک امر تخصصی است، دخالت وکلای محترم دیگر در این اجتهاد و تشخیص احکام شرعی از کتاب و سنت دخالت در تخصص دیگران بدون داشتن صلاحیت و تخصص لازم است. البته در میان نمایندگان، افراد فاضل و لایقی هستند که در رشتههای حقوقی و اداری و سیاسی تخصص دارند و صاحبنظرند که از تخصصشان در همین جهات قوانین استفاده میشود؛ و در صورت اختلاف متخصصان، نظر اکثریت متخصصان معتبر است.
4- من با کمال تاکید توصیه میکنم که اگر بعضی از وکلای مجلس تمایل به مکاتب غرب یا شرق داشته یا تحت تاثیر افکار انحرافی باشند، تمایل خودشان را در قانون اساسی جمهوری اسلامی دخالت ندهند و مسیر انحرافی خود را از این قانون جدا کنند؛ زیرا صلاح و سعادت ملت ما در دوری از چنین مکتبهایی است که در محیط خودشان هم عقبزده شده و رو به شکست و زوال است.
از گفتهها و نوشتههای بعضی از جناحها به دست میآید افرادی که صلاحیت تشخیص احکام و معارف اسلامی را ندارند، تحت تاثیر مکتبهای انحرافی، آیات قرآن کریم و متون احادیث را به میل خود تفسیر کرده و با آن مکتبها تطبیق مینمایند و توجه ندارند که مدارک فقه اسلامی بر اساسی مبتنی است که محتاج به درس و بحث و تحقیق طولانی است و با آن استدلالهای مضحک و سطحی، و بدون توجه به ادله معارض و بررسی همه جانبه معارف بلندپایه و عمیق اسلامی را نمیتوان به دست آورد و من انتظار دارم محیط مجلس خبرگان از چنین رویهای به دور باشد.
5- علمای اسلام حاضر در مجلس اگر مادهای از پیشنویس قانون اساسی و یا پیشنهادهای وارده را مخالف با اسلام دیدند، لازم است با صراحت اعلام دارند و از جنجال روزنامهها و نویسندگان غربزده نهراسند، که اینان خود را شکست خورده میبینند و از مناقشات و خردهگیریها دست بردار نیستند.
6- نمایندگان محترم مجلس خبرگان باید همه مساعی خویش را به کار برند تا قانون اساسی جامع و دارای خصوصیات زیر باشد:
الف- حفظ و حمایت حقوق و مصالح تمام قشرهای ملت، دور از تبعیضهای ناروا؛
ب- پیشبینی نیازها، منافع نسلهای آینده، آن گونه که مد نظر شارع مقدس در معارف ابدی اسلام است.
ج- صراحت و روشنی مفاهیم قانون به نحوی که امکان تفسیر و تاویل غلط در مسیر هوسهای دیکتاتورها و خودپرستان تاریخ در آن نباشد.
د- صلاحیت نمونه و راهنما قرار گرفتن برای نهضتهای اسلامی دیگر که با الهام از انقلاب اسلامی ایران در صدد ایجاد جامعه اسلامی برمیآیند.
در خاتمه از خداوند متعال توفیق و تایید همگان را خواستار، و امیدوارم به برکت تلاش آقایان قانون اساسی واقعاً اسلامی و مترقی به تصویب برسد. و السلام علیکم و رحمه الله و برکاته.
29/ 5/ 1358
روح الله الموسوی الخمینی
قم
افتتاح مجلس خبرگان
تصویب قانون اساسی بر اساس معیارهای اسلامی
نمایندگان مجلس خبرگان و مردم
جلد ۹ صحیفه امام خمینی (ره)، از صفحه ۳۰۸ تا صفحه ۳۱۰
توضیح تاریخی
- در افتتاحیه مجلس بازرگان در نطق خود پس از گزارش امور مربوط به پیشنویس قانون اساسی و نحوه انتخاب نمایندگان گفت: "قانون اساسی ما به تعبیری قانون اساسی همه مسلمانان و معرّف نظام حکومتی اسلام خواهد بود." ر.ک. تاریخ انقلاب اسلامی، موسسه فرهنگی هنری قدر ولایت، جلد دوم صفحه 63.
- در انتخابات هیات رئیسه آیتالله منتظری با 40 رای به ریاست و آیتالله بهشتی هم با 40 رای به عنوان نائب رئیس مجلس خبرگان انتخاب گردید. ر.ک. تاریخ انقلاب اسلامی، موسسه فرهنگی هنری قدر ولایت، جلد دوم صفحه 63.
امام خمینی (ره)؛ 29 مرداد 1358