مصاحبهکننده: خبرنگار مجله تایم
سوال: [احساسات ضد امریکائی در ایران وسیع است، امریکائیان هم به نوبت خود از ایران عصبانی هستند، دورنمای روابط دو جانبه را پس از قطعنامه شورای امنیت چگونه میبینید؟].
جواب: احساسات ایرانیان علیه ملت امریکا نبوده، بلکه دولت امریکاست. ما سالها از بیعدالتی فریاد میزدیم و از اختناق شکایت داشتیم. اما امریکا شاه را بر تخت نشاند یعنی در 1941 متفقین او را به جای رضا خان که نوکر انگلیس بود نشاندند و دولت امریکا در برابر مخالفت مردم ایران پیوسته از او حمایت کرد. شاه همه منابع ما را غارت کرد، شرف ملی ما، سرمایههای ما، استعدادهای جوانان ما را بر باد داد، بدین ترتیب ایرانیان نمیتوانند نظر خوبی به دولت امریکا داشته باشند و اخیراً ملت ما به این نتیجه رسید که دولت کارتر، به اصطلاح سفارتخانه خود را به صورت پایگاهی برای جاسوسی و توطئه علیه ایران درآورده است. جاسوسان تحت عنوان ماموران سفارت فعالیت میکردند و اکنون که ملت ما این حقیقت را دریافته، امریکا را دشمن شماره یک خود میشناسد. به عقیده ما، ملت امریکا به خاطر رفتار دولتشان در ایران، به هیچ وجه قابل سرزنش نیستند. اگر امریکا بخواهد از طریق دخالت نظامی یا محاصره اقتصادی و یا شیوههای ارعاب، ما را از عدالت محروم کند، هرگز بحران حل نشده و در اندیشه مردم باقی خواهد ماند. مردم امریکا نباید بگذارند کارتر چنین شیوهای را ادامه دهد، در غیر این صورت ملت ما متدرجاً تصور خواهد کرد که مردم امریکا هم در سوء نیت کارتر نسبت به ایران سهیمند. راه دیگری که در برابر دولت امریکا وجود دارد این است که به اقدامات ناصوابی که در ایران کرده اعتراف کند. از دیدگاه ما راه حل بحران، تحویل شاه مخلوع به ایران و اقداماتی برای جبران ضایعاتی است که دیکتاتوری او بر ملت وارد آورده است. البته ضایعاتی جبران ناپذیر هم وجود دارد من جمله شهادت صد هزار نفر در مبارزه علیه شاه، نیرو و استعدادهای انسانی که در راه سرنگونی او به کار گرفته شد قابل اعاده نیست، اما ما انتظار پس دادن ثروتهایی را داریم که از این ملت غارت کرده است. در صورتی که ملت ایران قانع شود که رئیس جمهور شایستهای به جای کارتر مایل به انجام عمل ناروا علیه ما نیست، میتواند رفتاری عادی با امریکا داشته باشد، آن نوع روابطی که ما با دیگر کشورها داریم.
[اینکه بیشتر کشورهای عالم گروگانگیری را محکوم کردهاند، تردیدی در شما در مورد موضعتان پدید نمیآورد؟]
- بیشتر کشورهائی که این کار را کردهاند، زیر فشار امریکا بوده است. ما میخواهیم به همه دنیا نشان دهیم که قدرتهای فائقه را هم میتوان به نیروی ایمان شکست داد. ما در برابر دولت امریکا با همه قدرتش مقاومت میکنیم و از هیچ قدرتی نمیترسیم.
[آیا میدانید که شما ایران را منزوی کردهاید؟ حتی ملتهای اسلامی هم گروگانگیری را محکوم کردهاند. شما امریکا را از ایران بیرون کردهاید ولی چه کسی میتواند شما را از فشار شوروی رها سازد؟]
- ما امریکا را بیرون کردیم که دولتی اسلامی به وجود آوریم، نه اینکه شوروی را جانشین آن کنیم. شعارهای ملت ما این حقیقت را جلوهگر میسازد. ما مرتباً گفتهایم نه غرب و نه شرق. اگر روزی شوروی به ما فشار آورد، با همان نیروئی با آن مقابله خواهیم کرد که به ما امکان بیرون راندن امریکا را داد یعنی نیروی ایمان.
[شما باید قبول کنید که امریکا هرگز شاه را تحویل ملت ایران نخواهد داد. اگر تردیدی دارید، معلوم است که امریکا را نشناختهاید. اگر سازمان ملل حاضر به تحقیق در شکایات شما شود، گروگانها را آزاد خواهید کرد؟ در عین حال آیا همه دیکتاتورهای عالم باید مورد تحقیق سازمان ملل قرار گیرند؟]
- ما امریکا را خوب میشناسیم و میدانیم که میتوانیم در برابرش مقاومت کرده و از شرفمان دفاع کنیم. ما نشان دادهایم که در برابر بیعدالتی بزرگ او که پناه دادن شاه است میتوانیم مقاومت کنیم. ما باید بر امریکا غلبه کنیم و او را در همه منطقه شکست دهیم.
خروج شاه از امریکا معما را حل نمیکند. یک سازمان بین المللی باید تلاشهای جدی را صورت دهد تا امریکا را وادار به تحویل شاه خائن به ایران کند. این سازمان باید ثروتی را که شاه غارت کرده، به صاحبان اصلیش که ملت ایرانند، برگرداند. چنین سازمانی همچنین باید همه دیکتاتورها را محاکمه کند. ما تسلیم بیعدالتی نخواهیم شد و با ستمکاران کنار نخواهیم آمد.
[اگر بحران گروگانها حل شود، آیا پیشبینی عادی شدن روابط نظیر از سر گرفتن خرید اسلحه و معاملات تجارتی را از امریکا میکنید؟]
- ما با هر نوع معاملهای که مصالح مسلمین را آسیب رساند مخالفیم. پیوندهای تجارتی و دیگر مبادلات، مادام که به مصلحت ملت ما باشد برای ما مورد قبول است. در عین حال دولت مسئول امضای چنان موافقت نامههائی است نه من.
[اقتصاد ایران زنده نشده، فقیران جنوب تهران مثل گذشتهاند؛ نیروهای مسلح احتمالًا نمیتوانند از ایران در برابر حمله دفاع کنند؛ فعالیت سیاسی عادی به چشم نمیخورد، با توجه به این خصوصیات نباید بگویم که انقلاب موفق نشده است؟]
- ممکن است همه این مشاهدات درست باشد اما انقلاب موفق بوده است، حتی ارکان انقلاب محکمتر شده است. این حقیقتی است که ملت ما به انقلاب عادت کردهاند و امروز همه انقلابی و آماده شهادت هستند. من جداً اعلام میکنم که ما میتوانیم به آسانی در برابر تجاوز امریکا بایستیم. امریکا ممکن است ما را شکست دهد ولی نه انقلاب ما را و به همین دلیل است که من به پیروزی خودمان اطمینان دارم. دولت امریکا مفهوم شهادت را نمیفهمد. ما با چنین روحیهای است که همه مشکلات ایران را حل میکنیم. به شعارهای مردم نگاه کنید که میگویند، «کارتر نمیداند منطق شهادت چیست». باید به شما بگویم که ضایعاتی که با آن روبرو هستیم زائیده پنجاه سال خیانت خاندان پهلوی است و حداقل بیست سال ترمیم آن طول میکشد. آزادی و جمهوری اسلامی برقرار شده اما استقلال کامل نیازمند قطع وابستگی به شرق و غرب است و آن هم هدفی است که ما به آن خواهیم رسید.
[پارهای اوقات شما با صدور اعلامیههائی به مردم میگویید چه کار بکنند و در عین حال وقتی که میخواهید از مسئولیت اجتناب کنید میگویید من نمیتوانم کاری بکنم، این در اختیار مردم یا دانشجویان است؟]
- این حقیقتی است که من هم مثل دیگران نظرم را ابراز کرده و در مورد آنچه که باید انجام شود اظهار نظر میکنم اما شما نباید تردیدی داشته باشید که گروگانها در دست دانشجویانند.
[آیا هرگز در مورد چیزی اشتباه کردهاید؟]
- فقط محمد رسول الله و دیگر پیامبران و ائمه اشتباه نمیکردند، هر کس دیگری اشتباه میکند.
قم
اعتراض ملت ایران به دولت امریکا
جلد ۱۲ صحیفه امام خمینی (ره)، از صفحه ۳۴ تا صفحه ۳۷
توضیح تاریخی
- در اواخر مهرماه 1358 سفر محمدرضا به آمریکا اعلام شد و مساله مداوای پزشکی و نیاز به استراحت عنوان گردید. جیمی کارتر رییس جمهور وقت آمریکا با فرستادن یک پروانه اقامت در آمریکا برای وی و همراهانش تلاش نمود حضور شاه در این کشور را به مشکلات جسمی و بیماری وی ارتباط دهد نه مسائل سیاسی. این عمل در موقعیتی صورت گرفت که مسوولان نظام اسلامی، برای محاکمه شاه، تقاضای استرداد وی را از دولتها داشتند. ر.ک. سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، www.irdc.ir
- در روز 13آبان1357 با هدف وادار کردن آمریکا به استرداد شاه و اموال ملت ایران، دانشجویان تصمیم به اشغال سفارت آمریکا گرفتند. دانشجویان از دانشگاههای تهران، پلیتکنیک، صنعتی شریف، شهید بهشتی و... گرد هم آمدند و طی یک راهپیمایی تا سفارت آمریکا، از دیوارهای سفارت بالا رفته و علیرغم مقاومت محافظین و آمریکاییها، سفارت را به تصرف کامل درآوردند. ر.ک سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، www.irdc.ir
- 23آبان1357 کارتر رییس جمهور وقت آمریکا دستور توقیف تمامی دارایی های منقول و غیر منقول ایران در ایالات متحده آمریکا و همچین نقود ایرانی در بانک های این کشور را صادر کرد. این عمل در پاسخ به گروگان گیری 63 نفر از افراد حاضر در سفارت سابق آمریکا در تهران (لانه جاسوسی) اتفاق افتاد. ر.ک سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، www.irdc.ir
امام خمینی (ره)؛ 15 دی 1358