این طور نیست که عذاب آخرت شبیه عذابهای دنیایی باشد که مامورین بیایند، بکشندش و ببرندش، و از باطن خود- ذات انسان- آتش طلوع میکند. اساس جهنم، انسان است، و هر عملی که از انسان صادر میشود بر شدت و مدت عمل، بر شدت و مدت عذاب میافزاید. اگر یک کافری را سر خود بگذارند تا آخر عمر فساد بکند، آن شدت آن عذابی که برای او پیدا میکند، بسیار بالاتر است از آن کسی که جلویش را بگیرند و همین حال بکشندش. اگر یک نفر فاسد که مشغول فساد است بگیرند و بکشند، به صلاح خودش است،برای این که این اگر زنده بماند فساد زیادتر میکند و فساد که زیادتر کرد، عمل چون ریشه عذاب است، عذابش در آن جا زیادتر میشود. این یک جراحی است برای اصلاح. حتی اصلاح آن کسی که کشته میشود، یک کسی که دارد یک زهر کشنده را به خیال این که یک شربت است، میخواهد بخورد. اگر چنانچه جلویش را شما بگیرید و با فشار و زور و کتک از دستش بگیرید، یک رحمتی بر او کردید و لو او خیال میکند که طعمه او را از دستش گرفتید و یک زحمتی برایش ایجاد کردید؛ لکن خیر، این جور نیست. اگر امروز، این سران استکباری بمیرند، برای خودشان بهتر است از این که ده سال دیگر بمیرند. اگر امروز، یک کسی که فساد در ارض میکند کشته بشود، برای خودش رحمتی است.